■ Vì sao gọi là “hội chứng” buồng trứng đa nang?
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là bệnh lý khá phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 5–10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Không chỉ ảnh hưởng đến buồng trứng, PCOS còn tác động đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể, bao gồm cả hệ sinh sản và hệ chuyển hóa, vì vậy mới được gọi là “hội chứng”.
Tiêu chuẩn chẩn đoán PCOS có 3 yếu tố:
-
Tăng androgen máu – tức là dư thừa hormone nam. Biểu hiện lâm sàng có thể là rậm lông, nổi mụn trứng cá, hoặc xét nghiệm máu cho thấy nồng độ androgen tăng.
-
Rối loạn rụng trứng – vô kinh hoặc kinh thưa. Nghĩa là chu kỳ kinh nguyệt kéo dài gấp 3 lần so với bình thường, hoặc không có kinh trong vòng 6 tháng.
-
Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm – xuất hiện nhiều nang nhỏ, thường từ 12 nang trở lên, xếp thành vòng giống như “chuỗi ngọc trai”.
■ PCOS có đồng nghĩa với vô sinh không?
Do rụng trứng không đều nên PCOS có thể gây vô sinh do không rụng trứng. Khoảng 80% phụ nữ mắc PCOS có rối loạn rụng trứng. Tuy nhiên, tình trạng này có thể điều trị được bằng thuốc kích thích rụng trứng. Nếu không hiệu quả, có thể dùng tiêm kích thích buồng trứng hoặc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để hỗ trợ mang thai.
Đặc biệt, nếu phụ nữ bị PCOS kèm theo thừa cân (chỉ số BMI ≥ 25) thì việc giảm cân rất cần thiết để cải thiện tình trạng kháng insulin. Chỉ cần giảm 5–10% trọng lượng cơ thể ban đầu đã có thể cải thiện rối loạn rụng trứng và tăng khả năng mang thai.
BMI = cân nặng (kg) chia cho bình phương chiều cao (m²)
■ PCOS và giảm cân: Có thể dùng Saxenda hoặc Wegovy không?
Một số nghiên cứu cho rằng phụ nữ PCOS khó giảm cân hơn, nhưng cũng có nghiên cứu khác cho thấy họ vẫn có thể giảm cân như những người khác. Hiện nay có những loại thuốc như Saxenda và Wegovy, ban đầu được phát triển để điều trị tiểu đường nhưng sau đó được phát hiện có tác dụng hỗ trợ giảm cân.
Tuy nhiên, theo thông tin dược phẩm, cả Saxenda và Wegovy đều không được sử dụng khi đang chuẩn bị mang thai hoặc trong thai kỳ.
-
Saxenda có thể làm trầm trọng thêm tác dụng phụ liên quan đến dạ dày trong quá trình thụ tinh ống nghiệm, gây nguy hiểm cho người mẹ.
-
Wegovy có nguy cơ gây hội chứng hít sặc phổi (aspiration pneumonia syndrome) do trào ngược thức ăn từ dạ dày vào phổi, nên tuyệt đối không được sử dụng trong thai kỳ.


