Q. Theo số liệu mới công bố gần đây, số bệnh nhân ung thư vú trong 10 năm qua gần như tăng gấp đôi. Trong thực tế lâm sàng, bác sĩ có cảm nhận được điều này không?
A. Vâng, đúng vậy. Trong thực tế khám chữa bệnh, chúng tôi cũng cảm nhận rõ điều này. Ung thư vú hiện đã trở thành loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ Hàn Quốc. Nếu như trước đây bệnh nhân chủ yếu ở độ tuổi 40–50, thì gần đây số bệnh nhân ở độ tuổi 30 cũng đang tăng lên.
Nguyên nhân số ca bệnh tăng mạnh đến từ nhiều yếu tố kết hợp:
-
Thay đổi lối sống (chế độ ăn kiểu phương Tây, sinh con muộn, giảm cho con bú)
-
Nhận thức về tầm soát sớm được nâng cao nên phát hiện nhiều hơn
-
Sự phát triển của kỹ thuật y khoa giúp chẩn đoán chính xác hơn
Q. Trong chương trình khám sức khỏe quốc gia, phụ nữ trên 40 tuổi được khuyến cáo chụp nhũ ảnh mỗi 2 năm. Tuy nhiên, vấn đề “vú đặc” khiến phương pháp này có nhiều hạn chế. Đây có phải là vấn đề nghiêm trọng không?
A. Đây là một vấn đề rất quan trọng. Có khoảng 40–50% phụ nữ Hàn Quốc có mô vú dày đặc (vú đặc). Vú đặc là tình trạng mô tuyến vú nhiều hơn mô mỡ, khiến hình ảnh X-quang xuất hiện màu trắng. Tuy nhiên, các khối u cũng hiện màu trắng, nên các khối u nhỏ rất khó được phát hiện bằng nhũ ảnh.
Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy độ nhạy (tỷ lệ phát hiện ung thư) của nhũ ảnh ở phụ nữ có vú đặc có thể giảm xuống dưới 50%.
Do đó, với tỷ lệ vú đặc cao trong dân số Hàn Quốc, việc chỉ chụp nhũ ảnh là chưa đủ mà cần xem xét thêm các phương pháp hình ảnh bổ sung như siêu âm hoặc MRI.
Q. Người ta thường nói “ung thư vú – phát hiện sớm là gần như chữa khỏi”. Vậy hiệu quả điều trị thực tế như thế nào?
A. Ung thư vú nếu được phát hiện sớm thì tỷ lệ chữa khỏi rất cao. Tỷ lệ sống sót 5 năm ở giai đoạn 1 vượt quá 98%. Khi phát hiện sớm, bệnh nhân thậm chí có thể phẫu thuật bảo tồn vú, giúp nâng cao chất lượng sống.
Ngược lại, nếu phát hiện khi bệnh đã tiến triển thì bệnh nhân phải điều trị hóa trị, xạ trị và theo dõi lâu dài, gây gánh nặng lớn. Do đó, tầm soát sớm và phát hiện sớm có ý nghĩa rất quan trọng đối với tiên lượng lâu dài cũng như chất lượng sống của bệnh nhân.
Q. Có những nguyên tắc nào giúp phát hiện sớm ung thư vú không?
Có, dưới đây là những điểm quan trọng:
-
Khám định kỳ: Phụ nữ trên 40 tuổi nên chụp nhũ ảnh ít nhất 2 năm/lần. Nếu có vú đặc hoặc tiền sử gia đình, hãy trao đổi với bác sĩ để cân nhắc siêu âm hoặc MRI.
-
Tự khám vú: Tự kiểm tra mỗi tháng, trong vòng 3–5 ngày sau khi kết thúc kỳ kinh. Quan sát trước gương hoặc kiểm tra khi tắm xem có khối lạ hoặc thay đổi da.
-
Lối sống lành mạnh: Uống rượu, ăn nhiều chất béo và béo phì làm tăng nguy cơ ung thư vú. Một chế độ ăn cân bằng và tập luyện đều đặn là cần thiết.
-
Tiền sử gia đình: Nếu người thân trực hệ mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng, hãy cân nhắc tư vấn di truyền và tầm soát sớm.
Ung thư vú nếu phát hiện sớm thì hơn 90% bệnh nhân có thể được chữa khỏi.
GS. Kang Seong Soo – Trung tâm Ung thư Vú, Bệnh viện Ilsan CHA